to ściany wykonane w oparciu o jeden z najpowszechniej występujących w Polsce surowców budowlanych – glinę, czyli zwartą, plastyczną skałę osadową, będącą produktem fizycznego i chemicznego wietrzenia skał. Składnikiem wiążącym gliny są bardzo drobne cząstki ilaste o średnicy poniżej 0,002 mm, które zlepiają ziarna piasku. Najczęściej spotykanym rodzajem gliny, której obszar występowania obejmuje prawie cały kraj jest glina zwałowa będąca utworem polodowcowym powstałym podczas dłuższego postoju lodowca.

Ściany można budować wypełniając gliną szalunki, tzw ściany glinobite. Konstrukcja „glinobita” jest to obecnie prawie niespotykana technologia budowy, chociaż w niektórych rejonach powraca ostatnio do łask jako technologia naturalna i zdrowa. Doskonałym źródłem informacji o ścianach glinobitych są „Normy szacunkowe szczegółowe” zatwierdzone przez Ministerstwo Skarbu (Państwowy Urząd kontroli ubezpieczeń) postanowieniem z dnia 7 sierpnia 1928 roku. Wśród omawianych tam technologii wznoszenia budynków wymienione są tzw. ściany ubijane, do których zaliczane były ściany wałkowane i ściany grodzone. Ściany wałkowane wykonane były na szkielecie ryglowym z okrąglaków średnicy 6 cm, umocowanymi w ryglówce pionowo w odstępach co 35 cm, gdzie między osiami wplatane były wałki ze słomy prostej otaczanej za pomocą wałkowania w glinie. Ściany takie posiadały obustronną obrzutkę glinianą, a ich grubość wynosiła 0,30 m dla ścian wewnętrznych i 0,35 – 0,40 m dla ścian zewnętrznych. Ściany grodzone różniły się od wałkowanych tym, że zamiast wałków słomianych do wyplatania ścian używało się chrustu.
Zgodnie z „Normami szacunkowymi szczegółowymi„, cena ogółem wykonania 1 m2 ściany ubijanej z gliny zawierał się w przedziale od 9,00 – 17,80 zł w zależności od grubości ściany. Analogicznie cena wykonania 1 m2 ściany z cegły palonej wynosiła od 10,70 – 16,20 zł i uzależniona była od rodzaju zaprawy zastosowanej przy wznoszeniu.
Inż. St. Turczynowicz w książce „Budownictwo wiejskie;roboty ziemne – materiały budowlane i ich łączenie – budowle wiejskie” wydanej nakładem Księgarni Rolniczej w Warszawie w 1922 roku szczegółowo opisuje budowle i budynki wznoszone z gliny. „Niektóre zespoły budowlane tworzyć można z samej gliny (tzw. glinobite) mianowicie z gliny niewypalanej i nieprzerobionej na cegłę lub surówkę. Na takie budynki nadaje się każda glina, aby nie była zbyt tłusta, gdyż przy schnięciu tworzą się w niej rysy; ani za chuda gdyż wtedy źle wiąże. Przed użyciem należy ją przerobić, jak do wyrobu cegły, i do budowy używać w stanie trochę wilgotnym: sucha glina nie wiąże się; za wilgotna zaś pociągałaby za sobą długie schnięcie i znaczne osiadanie: właściwy stopień wilgotności powinien być dla każdego rodzaju gliny stwierdzony doświadczalnie; wskazanym jest zwilżać glinę mlekiem wapiennym, gdyż wtedy otrzymuje się mocniejszą budowlę.
Ubijanie gliny odbywa się mianowicie między dwiema ściankami z 5 cm desek utrzymywanych w odpowiednim położeniu przez paliki lub połączone z sobą łaty. Glinę ubija się lub udeptuje warstwami 10 cm -wymi. Jeżeli glina jest dobrze wilgotna, to po ubiciu warstwy 30 cm-owej rozbiera się formę i zostawia 2-4 dni na obeschnięcie gliny i wzmocnienie się do przyjęcia ciężaru wyższych warstw.
Mury drewniane i glinobite można wyprawiać zaprawą, składającą się w 1 części z gaszonego wapna, w 1 ze świeżo wypalonego gipsu i w 1 części z piasku.”

Wiele bardzo ciekawych informacji na temat budownictwa glinianego i zastosowania innych nietypowych materiałów budowlanych w dawnej Polsce, zawierają artykuły Jarosława Szewczyka opublikowane w czasopiśmie Wydziału Architektury, Politechniki Białostockiej Architecturae et Artibus:

  • „Nietypowe materiały budowlane – glina, gnój i domieszki – w świetle dawnego polskiego piśmiennictwa” [4/2001 i 1/2012]
  • „Budownictwo z gliny w dawnej polskiej literaturze technicznej” [1/2009]
  • „Glinodrzewne budownictwo wiejskie na wileńszczyźnie” [2/2009]